4 września 1939 r. „Krwawy poniedziałek” w Częstochowie
W poniedziałek 4 września 1939 r. Niemcy dokonali w Częstochowie pogromu, nazwanego „krwawym poniedziałkiem”. Pod fałszywym zarzutem ostrzelania szpitala polowego okupanci dokonali mordu na kilkuset cywilnych mieszkańcach miasta.
3 września 1939 r. do Częstochowy wkroczyły oddziały 46. Dywizji Piechoty, wchodzącej w skład 4. Korpusu 10. Armii generała Walthera von Reichenau. Niemcy zachowywali się spokojnie, nic nie zwiastowało tragedii, która miała wkrótce nadejść.
Następnego dnia żołnierze Wehrmachtu i funkcjonariusze SS urządzali na ulicach łapanki, wyciągali ludzi z mieszkań i pod groźbą użycia broni pędzili w wyznaczone miejsca koncentracji, m.in. place przed katedrą i pod ratuszem oraz do kościoła św. Zygmunta. W sumie zgromadzono około 10 tysięcy osób. Pretekstem dla przeprowadzenia akcji było rzekome ostrzelanie niemieckiego szpitala polowego urządzonego w jednej ze szkół.
Według relacji świadków, przed katedrą strzelano w zbity tłum ludzi z karabinów maszynowych, przed ratuszem zabijano pojedynczymi strzałami w głowy, do mordów doszło również na terenie szpitala wojskowego oznaczonego flagą Czerwonego Krzyża. Tysiące ludzi zostało zamkniętych w więzieniu i w kościołach.
Dokładna liczba zamordowanych jest dziś trudna do ustalenia. W wyniku ekshumacji przeprowadzonej między lutym a kwietniem 1940 r. w niektórych tylko miejscach straceń wydobyto 227 zwłok: 194 mężczyzn, 25 kobiet i 8 dzieci – 205 Polaków i 22 Żydów. Ekshumacji nie przeprowadzono w miejscach zajętych wówczas przez Niemców jak koszary czy lotnisko, ponadto w niektórych przypadkach ciała zabitych zostały wcześniej zabrane przez rodziny.
Ekshumowane zwłoki pochowano na częstochowskim cmentarzu Kule. Całkowitą liczbę ofiar zdarzeń z 4 września szacuje się dziś na 300–500 osób.
W 1989 r., w 50. rocznicę mordu częstochowian, na Placu Jana Pawła II przed Katedrą Świętej Rodziny stanął kamienny obelisk ufundowany przez jej ówczesnego proboszcza ks. Józefa Chwisteckiego przy wsparciu finansowym parafian.
Poprzedni temat
Lista tematów
