wystarczy włączyć google:
*
"Satyra na leniwych chlopów" to jedyny zachowany w całości średniowieczny utwór satyryczny w języku polskim, powstały w XV w. Bezimienny autor-szlachcic narzeka w nim na opieszałe wypełnianie pańszczyzny przez chłopów. Opowiada o ich podstępnej naturze - pozorują pracę na pańskim polu (co w sytuacji narzuconej właśnie w XV wieku pańszczyzny było fonną oporu przeciwko przymusowym obowiązkom). Wiersz jest świadectwem na to, że atmosfera XV-wiecznej wsi nie była sielankowa. Chłop nie zdobywa się wprawdzie na gwałtowny protest, bo jest na to za słaby, ale stać go na sabotaż: gubi narzędzia, psuje je i traci czas na naprawę...
* Zupełnie inny obraz wsi przedstawił Jan Kochanowski w
"Pieśni świętojańskiej o Sobótce". Poeta pokazał w niej idealny wzorzec szczęśliwego wieśniaka, który pozbawiony jest określonych cech stanowych. Jego praca nie jest przytłaczającym swym ciężarem obowiązkiem, daje satysfakcję, sprawia radość. Problem pańszczyzny zostaje w "Pieśni..." zupełnie pominięty...
* Poeta schyłku XVI wieku, Szymon Szymonowic, w sielance
"Żeńcy" ukazał obraz niedoli chłopa, surowo osądził środowisko ziemiańskie. Bohaterki: Oluchna i Pietrucha, rozmawiają o trudzie i znoju, skarżąc się na surowość nadzorującego je ekonoma. Często powraca tu motyw ludowy...
* Pozytywistyczne utwory ukazujące życie chłopów:
-
Wolny najmita Marychy Konopnickiej - Wolność gorsza od niewoli, sytuacja chłopów bardzo ciężka, pozbawieni ziemi.
-
Na fujarce też Marychy - dramat chłopa, bieda i głód
-
Szkice węglem Henia Sienkiewicza. Chłopi ukazani jako ciemni, zacofani ludzie.Pozytywistyczne utwory ukazujące życie chłopów
- Chłopi, prosty lud z
Potopu Henia Sienkiewicza jako waleczni patrioci - Ale właśnie szlachta i magnaci stawali przy Szwedach, a lud prosty najwięcej miał chęci do oporu.
* Wieś i chłopi w Młodej Polsce.
-
Sonety z chałupy Jasia Kasprowicza. Ukazane ciężkie warunki panujące na wsi, nędza, chłopi nie mają pieniędzy na lekarza, na naukę, a ci, którzy utracili ziemię muszą opuścić wieś, tułać się po świecie i żebrać.
- Odmienny obraz wsi w
Weselu Stacha Wyspiańskiego. Obalenie mitu arkadyjskiego. Chłopi ciekawi świata, interesujący się polityką - Cóz tam panie w polityce ? Chinczyki trzymają się mocno? (...) A i my tu cytomy gazety i syćko wiemy.
-
Rozdziobią nas kruki, wrony, ... Stacha Żeromskiego. Chłopi obojętni na powstanie, brak zaangażowania, zamknięci w swojej grupie, dla nich większym wrogiem pan.
- -
Ludzie bezdomni Stacha Żeromskiego. Chłopi w Mękarzycach zamknięci w swojej społeczności, nie interesuje ich otoczenie, świat Tak, bez wątpienia, wieś stworzył Pan Bóg, a miasto diabeł.
* Obraz wsi i chłopów w dwudziestoleciu międzywojennym.
-
Przedwiośnie tegoż Stacha. Chłopi w Chłodku podobni do chłopów Rey'Monta, zamknięci w swojej grupie. Interesują ich tylko sprawy własnej wsi. Nie interesują się tym, co się dzieje na świecie. Życie ich wypełnia praca.
uff... dalej mi się nie chce wklejać, wszystko to i wiele więcej wyskoczyło po wpisaniu w google hasła "chłopi w literaturze". Teraz przynajmniej wiadomo na czym się skoncentrować